معرفی انواع کانتینر
کانتینر container :
محفظه ای فلزی است که در آن محموله ها چیده می شود و با وسایل نقلیه مختلف از جمله کامیون، قطار، هواپیما و ... به مقضد مورد نظر حمل می شود.
اصولا یک کانتینر به معنای یک ظرف اعم از یک جعبه، کیسه، سبد یا سایر چیزها است که می‌تواند کالاها یا بسته های کالا را برای اهداف یکسانی نگاهداری کند. البته به محض اینکه این واژه در این مقوله جدید حمل و نقل دریایی و حمل و نقل چند نوعه به کار رفت، استاندارد کردن تعریف آن اجتناب ناپذیر شد. بدین ترتیب شکل، اندازه و ویژگی‌های مادی کانتینرها به صورت استاندارد در آمد.
کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد اروپا (The United Nations Economics Commission for Europe) کانتینرها را بعنوان یک قلم از تجهیزات حمل و نقل با خصوصیات ذیل تعریف می‌کند :
دارای استحکام کافی بمنظور استفاده مجدد
طراحی شده برای سهولت حمل و نقل کالا با یک یا چند وسیله بدون نیاز به بارگیری مجدد
مجهز به وسیله‌ای فلزی که جابجایی آسان را خصوصا از یک وسیله حمل به وسیله حمل دیگر اجازه دهد
سهولت در تخلیه یا پرکردن آن به سبب طراحی خاصی که دارد
طراحی آن برای 1 متر مکعب (35.3 فوت مکعب) یا بیشتر بوده و تمامی لوازمات و تجهیزات معمول یک کانتینر را دارا باشد.
انواع مختلفی از کانتینرها دارای این مشخصات هستند. بسیاری از آنها دارای خصوصیات دیگری نیز هستند و برای پاسخگویی به نیازهای ویژه کالاهایی که حمل می‌شوند طراحی شده‌اند. برخی محموله‌های فاسد شدنی نیاز به سیستم خنک‌سازی دارند. بعضی دیگر ممکن است نیاز به یک دمای معین و ثابت داشته باشند. شکل، اندازه، ساختمان مادی یا سایر خصوصیات فیزیکی یک محموله می‌تواند یک کانتینر با طراحی خاص را طلب کند. برای پاسخگویی به نیازهای ویژه سیستم طراحی و ساخت کانتینرها دائما در حال بهبود و بهسازی است.
در میان انواع مختلف کانتینرها ، کانتینر ویژه حمل کالاهای متفرقه بارزترین آن‌هاست و درصد بالایی از کانتینرهای مورد استفاده را به خود تخصیص می‌دهد. این کانتینرها از آهن، آلومینیوم و پلاستیک فایبرگلاس فشرده ساخته می‌شوند.
انواع کانتینر:
1. کانتینر کالای خشک:(نرمال)(Normal Container)
این نوع کانتینر رایج ترین نوع کانتینر است و هر نوع کالای خشک مشمول این نوع کانتینر می شود.پر کاربرد ترین نوع کانتینر همین نوع است.
2. کانتینر یخچال دار: (دارای سیستم خنک کننده) (Refrigerator Container )(Reefer)
همان طور که از اسم آن پیدا است این کانتینر دارای سیستم خنک کننده (متحرک یا ثابت) است و برای محموله هایی که امکان فاسد شدن دارند از جمله مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. روش های متفاوتی برای خنک نگه داشتن کانتینر وجود دارد که از جمله ی آن ها می توان به استفاده از گازهای خنک کننده اشاره کرد. البته از مایع خنک کننده هم استفاده می شود ولی این روش گران است و کمتر از آن استفاده می شود.
3. کانتینر عایق بندی شده: ( Insulate Container)
این کانتینر نوعی عایق بندی شده است که بتواند داخل محفطه را خنک نگه دارد. این روش معمولا برای کالاهایی مانند دارو،گوشت یخ زده،بستنی و یخ و... مورد استفاده قرار می گیرد.
4. کانتینر حرارتی: (Heated Container )
5. کانتینر روباز: (Open top Container)
از این کانتینر نیز همانند نوع اول برای کالاهای خشک استفاده می شود با این نوع تفاوت که به جای سقف فلزی از یک پارچه کرباسی به عنوان سقف استفاده می شود.جنس دیواره ی این کانتینر از استیل موج دار و کف آن چوبی است. کاربرد این نوع حمل برای کالاهایی با بسته بندی نامشخص است مانند شن،ماسه،حبوبات و ...
6. کانتینر پهلو باز: (Open side Container)
یک طرف این نوع کانتینر از در تشکیل شده است(دو در) که مزایایی نسبت به کانتینر نرمال دارد که عبارتند از:
الف) استفاده حداکثری از حجم کانتینر
ب) سهولت در بارگیری و بارگیری در کمترین زمان
ج) کالا بیش از اندازه بزرگ(over size) را در خود جای می دهد.
7. کانتینر رو و پهلو باز: (Open top-open side Container)
این نوع کانتینر هم مانند رو باز یا پهلو باز کاربرد خاص خود را را دارد و در واقع ترکیبی از این دو نوع است.
8. کانتینر مخزن دار: (Tank Container)
برای حمل مایعات کاربرد دارد و شکل آن نیز با دیگر کانتینرها متفاوت است و همان طور که توقع می رود به شکل استوانه است.
9. کانتینر تهویه دار: (Ventilate Container)
کالاها یا موادی که برای خراب نشدن نیاز به تهویه دارند اغلب از این کانتینر برای بارچینی آن ها استفاده می شود.از این رو برای حمل کالاهایی مانند قهوه و لوبیا ((coffee and beans از کانتینر تهویه دار استفاده می کنند و همین باعث شده است کانتینر تهویه دار به کافی کانتینر(coffee container) مشهور شود
10. کانتینر تاشو:
کانتینرهایی هستند که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند و به علت این که در صورت نیاز تا می شوند حجم کمتری را اشغال می کنند.
11. کانتینر مخصوص حمل گاز فشرده:
شکل این کانتینر نیز مانند استوانه است و برای حمل گازها از آن استفاده می شود.
12-کانتینرهای حمل خودرو
کانتینرهای حمل خودرو که برای حمل و نقل اتومبیل ها در فواصل طولانی ساخته شده اند. آنها از دو طرف قابل انتقال هستند که به راحتی ماشین در داخل آن بدون خطر آسیب و یا حرکت از نقطه ای به نقطه ی دیگری حمل می شود
مزایای استفاده از کانتینر برای حمل:
۱- کاهش خسارت ناشی از شکستگی ٬ خراب شدن یا سرقت مورد بیمه
۲- کاهش هزینه های بسته بندی ٬ تخلیه و بارگیری کالای مورد بیمه
۳- حمل یکجای مورد بیمه در کانتینر با توجه به ظرفیت آن
۴- حمل با کانتینر امکان تحویل کالا را از محل تولید به مصرف ممکن میسازد (Door to Door)
۵- حمل با کانتینر سرعت کار بار گیری و تخلیه را افزایش می دهد.
مزایای یکپارچه سازی کالا در حمل با کانتینر:
۱- حذف جابجایی سنتی کالا از سیستم حمل و نقل
۲- حداکثر بهره گیری از فضای مفید وسایل حمل
۳- تسهیل در آماده سازی کشتی برای عملیات بارگیری و تخلیه
۴- ممانعت از بارگیری اضافی(Over storage) در وسیله حمل
۵- ایجاد ایمنی و تعادل بهتر و سریعتر در کشتی
۶- کاهش مبادله اسناد مربوط به کالا که باعث وقفه و معطلی در عملیات بارگیری و تخلیه می گردد.
اصولا سیستم حمل و نقل بین المللی کلیه این کوششها و مساعی را بدین جهت مبذول می دارد که بتواند از سرمایه گذاری های انجام شده در این سیستم بهترین بهره برداری را بنماید.
بسیاری از کارشناسان سیستم حمل و نقل براین عقیده اند که پیدایش کانتینر در واقع همان انقلاب تکنو لوژیکی در صنعت حمل و نقل بوده است.(( اگر فرض کنیم حمل کالا بوسیله کانتینر اتفاق افتاده و تمام شده باشد ٬ توسعه آن هنوز ادامه دارد و در دهه آینده با سرعت زیادتری شکل تکمیلی خود را طی خواهد کرد و مسیر های جایگزینی ٬ تغییر در توازن کالا های وارده و صادره و نوع تکنو لوژی و عملیات مورد بهره برداری از جمله عواملی است که ریسک سر مایه گذاری این سیستم را بالا می برد.در مورد کشور خودمان نخست باید بررسی کرد که چند درصد از مبادلات بین المللی ایران را کالاهای قابل حمل با کانتینر تشکیل می دهد و سهم فعلی مبادله کالا با کانتینر چه فاصله اییبا این درصد از مبادلات دارد؟ جالب است بدانیم که کانتینر بعنوان محفظه ٬ متعلق به خط کشتیرانی است یا خط کشتیرانی آن را از مالکش اجاره کرده است. باید در هر مسیر تجاری محاسبه شود که تعداد دفعاتی که کانتینر از مبداء اولیه پر شده و پس از تخلیه در مقصد نهایی٬ به مبداء اولیه باز می گردد چند بار در سال است.))